Επιστρέφει το σύνδρομο της Χορευτικής Μανίας ;
 

Από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας σε διάφορες χρονικές περιόδους αλλά και μέσα στις μεγάλες θρησκευτικές/πνευματικές παραδόσεις οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν πάντα
την κίνηση του σώματος σαν ένα είδος ''χορού'' άλλοτε ως ένα μέσο επικοινωνίας με το θείο, άλλοτε ως ένα στοιχείο τελετουργίας και μυήσεων, άλλοτε ως έναν τρόπο να διατηρήσουν
και να προκαλέσουν την σωματική και ψυχολογική τους ευεξία...

Δεν είναι τυχαίος, επίσης, ο θεσμός των διαφόρων εορτών που έρχονται να ''σπάσουν'' την μονοτονία και την αυστηρότητα της καθημερινότητάς μας με διάφορες - πολλές φορές υπερβολικές - αποδεκτές υπερβάσεις... Τότε οι άνθρωποι καλούνται να ξεφαντώσουν, να ξεδώσουν, να επιδοθούν σε υπερβολικές κινήσεις και εκδηλώσεις, να απογυμνωθούν από τους συνήθεις περιορισμούς τους και να γευθούν την απελευθέρωση που προσφέρει ο εύθυμος χαρακτήρας αυτών των (υπερβολικών) εορτών.. Όλα αυτά θεωρούνται αποδεκτά, τα κάνουμε μόνο για λίγο, για να επιστρέψουμε πάλι έπειτα στην προγραμματισμένη και ''κλειστή'' καθημερινότητά μας...

Όμως, μερικές φορές, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Σε ορισμένες κρίσιμες χρονικές περιόδους, έχουν εμφανιστεί φαινόμενα μαζικής όρχησης και χορευτικού ξεφαντώματος που φαίνεται να αποκτούν διαστάσεις ανεξέλεγκτης επιδημίας, ψυχαναγκαστικής μανίας, λες και λαμβάνει χώρα ένα εκτεταμένο φαινόμενο ψυχικής ''κατάληψης'' πάνω από ολόκληρες μάζες ανθρώπων...


Μία από τις χαρακτηριστικότερες τέτοιες περιπτώσεις είναι ο περίφημος ''Χορός του Θανάτου'', μια τρομερή (όσο και ανεξήγητη) χορευτική μανία που εμφανίστηκε τον Μεσαίωνα.

Για την Ευρώπη του 14ου αιώνα, η περίοδος του ''Μαύρου Θανάτου'' ήταν ο μεγαλύτερος εφιάλτης που βίωσε ποτέ η ήπειρος καθώς η μαύρη πανώλη ή πανούκλα θέριζε τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, με ένα ξέσπασμα που όμοιό του ίσως να μην έχει σημειωθεί ξανά.

Τότε είναι που ο ''Μακάβριος Χορός'' ξεκίνησε ως έθιμο, πιθανότατα γαλλικό, και σιγά - σιγά εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την δυτική Ευρώπη.

Ο ''Χορός του Θανάτου'' ξεκίνησε αρχικά ως ένα είδος θεατρικού δρώμενου. Καθώς λοιπόν η πανώλη εξαπλωνόταν στην Ευρώπη, ο Χορός του Θανάτου απλωνόταν επίσης παντού
και χορευόταν από άντρες, γυναίκες και παιδιά.

Αυτή η ακατανίκητη χορευτική τάση έγινε επίσης η αφορμή για την δημιουργία και ενός άλλου είδους μυστικιστικού χορού, που λεγόταν ''Καρναβάλι της Απελπισίας''. Σε αυτή την περίπτωση,
οι συμμετέχοντες στο "Καρναβάλι της Απελπισίας" ξεκινούσαν μια θλιβερή λιτανεία (Procession des Flagallands) όπου σε όλη την διαδρομή της αυτομαστιγώνονταν ενώ μία άλλη ομάδα
πιστών τους συνόδευε χορεύοντας και αυτοσχεδιάζοντας.

Το φαινόμενο όμως άρχισε να γίνεται ακόμη πιο έντονο...

Τον Ιούλιο του 1374 στους δρόμους και τις εκκλησίες του Αιξ-Λα-Σαπέλ, στα σύνορα της Γερμανίας με το Βέλγιο και την Ολλανδία, εμφανίστηκαν ομάδες ατόμων από τα κεντρικά της χώρας πιασμένες χέρι-χέρι σε κύκλους. Όλοι τους χόρευαν εκστασιασμένοι για ώρες ολόκληρες. Δεν είχαν καμία επαφή με το περιβάλλον, ενώ κάποια στιγμή κατέρρεαν από την εξάντληση.

Το μανιακό αυτό Χορευτικό Φαινόμενο ήταν πρωτόγνωρο για την εποχή και έκπληκτοί οι ιστορικοί αναφέρονταν σε αυτό :

«Δεκαέξι αιώνες μετά τον θάνατο του Χριστού, τεράστιες περιοχές της Ευρώπης παρουσίαζαν το θλιβερό θέαμα ολόκληρων κοινοτήτων, εντελώς αλλοπαρμένων, να συναγωνίζονται στο ποιά θα ξεπεράσει την άλλη σε μεγαλύτερο βαθμό από ξέφρενους δαιμονισμένους, σκούζοντες μανιακούς και χοροπηδούντες αφρίζοντες επιληπτικούς...

»...ένιωθαν μια ακατανίκητη επιθυμία να χορέψουν. Για όσο η μουσική συνεχιζόταν και ήταν συντονισμένη και αρκετά ζωηρή, συνέχιζαν να πηδούν και να χορεύουν μέχρι που έπεφταν από εξάντληση. Και σε όλο αυτό το διάστημα στρίγκλιζαν, μερικοί γελούσαν και τραγουδούσαν, μερικοί έκλαιγαν... Ακολουθώντας την βουβωνική πανώλη, απίστευτες μορφές μανίας σάρωσαν ολόκληρους πληθυσμούς, παρασύροντάς τους σε ξέφρενους χορούς που συχνά κρατούσαν για μέρες και νύχτες χωρίς σταματημό...»

(περισσότερα για τον Χορό του Θανάτου μπορείτε να δείτε εδώ)


Μήπως όμως αυτή η ανεξέλεγκτη Χορευτική Μανία που ξέσπασε τον Μεσαίωνα δεν ήταν ένα απλό μεμονωμένο εκκεντρικό γεγονός ; Μήπως πρόκειται για κάτι περισσότερο που.. μπορεί
και να επιστρέψει και να μας ξανακαταλάβει ; Μήπως συμβαίνει ξανά ;

Πριν από μερικούς μήνες ένας καινούριος χορός από την Κορέα άρχισε να διαδίδεται ταχύτατα σε όλο τον κόσμο. Μέχρι το τέλος του 2012, το κομμάτι είχε φτάσει στην κορυφή των μουσικών charts σε περισσότερες από 30 χώρες. Η δημοφιλία του απέκτησε διαστάσεις επιδημίας ενώ, εκτός από τον απλό κόσμο, οι χαρακτηριστικές του χορευτικές κινήσεις δοκιμάστηκαν και από πολλούς σημαντικούς πολιτικού ηγέτες όπως ο Βρετανός Πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα, και Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι-Μουν, ο οποίος το χαιρέτησε ως "μια δύναμη για την παγκόσμιο ειρήνη".

(περισσότερα για τον.. ερπετικό χορό Gangnam style που.. ʽʽπατά την ανθρωπότηταʼʼ μπορείτε να δείτε εδώ)


Όλα τα παραπάνω όμως έρχονται και δένουν ακόμη περισσότερο μεταξύ τους καθώς τις τελευταίες μέρες ένα καινούριο χορευτικό φαινόμενο αποκτά όλο και περισσότερες μαζικές διαστάσεις κατακλύζοντας τις διαθέσεις χιλιάδες κόσμου. Ο καινούριος χορός λέγεται.. Harlem Shake και η πυρετική του φρενίτιδα μεταφέρεται επίσης ταχύτατα παντού…

Διαβάζουμε από την ειδησεογραφία :

«Διαστάσεις... επιδημίας λαμβάνει το φαινόμενο Harlem Shake, ο χορός που σαρώνει τον πλανήτη απ' άκρη σ' άκρη.

»Τον ιό της αλλόκοτης χορογραφίας «κόλλησαν» και οι Ελληνες νέοι. Μέσα σε μία μόλις εβδομάδα, έξι μεγάλες πόλεις παρασύρθηκαν στον ξέφρενο ρυθμό. Πολυπληθείς ομάδες
έδωσαν ραντεβού μέσα από το Facebook και συγκεντρώθηκαν σε ανοιχτούς χώρους, μασκαρεμένοι ή μη, ξεδίνοντας υπό τους ήχους του τραγουδιού…

»Αποκορύφωμα ήταν οι πάνω από 4.000 Αθηναίοι που βρέθηκαν το περασμένο Σάββατο στο Θησείο, συμμετέχοντας σε ένα από τα μεγαλύτερα Harlem Shake παγκοσμίως. Σήμερα,
οι Θεσσαλονικείς, που έχουν ήδη μια απόπειρα στο ενεργητικό τους, ευελπιστούν να... απαντήσουν στους Αθηναίους, με ένα ακόμη πολυπληθέστερο event στην πλατεία Αριστοτέλους.

»Περί τα 13.000 άτομα προσκλήθηκαν μέσω Facebook και πάνω από 2.000 είχαν απαντήσει θετικά μέχρι την Παρασκευή. Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Κομοτηνή είναι οι πόλεις που παραδόθηκαν στη νέα τρέλα των social media, ενώ Λάρισα και Ξάνθη ετοιμάζονται για τις δικές τους διοργανώσεις…»

(περισσότερα για τον χορό Harlem Shake μπορείτε να δείτε εδώ)


Οι διαστάσεις της καινούριας χορευτικής μανίας είναι τέτοιες που…

Οι μπαλαρίνες του Εθνικού Μπαλέτου της Αγγλίας σταμάτησαν τις πρόβες τους για να χορέψουν.. Harlem Shake

Οι παίκτες του Απόλλωνα Καλαμαριάς άρχισαν να χορεύουν.. Harlem Shake μέσα στα αποδυτήρια

Και 15 εργάτες στην Αυστραλία απολύθηκαν γιατί χόρεψαν.. Harlem Shake μέσα στα βάθη του μεταλλωρυχείου όπου εργάζονταν


Τί συμβαίνει άραγε ;

Βρισκόμαστε ξανά μπροστά στα πρόθυρα μιας καινούριας επιδημικής χορευτικής μανίας ;

Γιατί έχουν αρχίσει όλοι αυτοί οι άνθρωποι να χορεύουν έξαλα, χωρίς αντιστάσεις, με μία ακατανίκητη παρόρμηση, αυτούς τους χορούς ;

Μήπως οι συνθήκες της οικονομικής κρίσης και του γενικότερου παγκόσμιου ζόφου που διανύουμε προσομοιάζουν με την περίοδο του Μαύρου Θανάτου του Μεσαίωνα ;

Άραγε ένα παρόμοιο ψυχικό φαινόμενο έχει αρχίσει να πλήττει την ανθρωπότητα ;


Is this happening again ?

Is this the return of the Macabre Dancers ?



(Εικόνες Harlem Shake από όλο τον κόσμο)

O.κ απενεχοποιημενη στάση ζωης.... Αρχίσαμε να χορεύουνε στις πλατείες και να χτυπάμε τα τσουκαλια και τις κουτάλες.... Κρίση βλεπεις. Τουλαχιστον ήρθαμε ποιο κοντά και μαθαμε να μαγειρευουμε εξού και οι ανάλογες εκπομπες!!!!! Χορός και φαγητο τα εναπομείναντα αγαθά της κρίσης.......

Φίλοι μου καλησπέρα σας.

Φίλε μου Arga_Star-clad θα συμφωνήσω με την εισαγωγή στο πολύ καλό
θέμα σου και στις ιστορικές καταθέσεις που έκανες....

Αλλά η αναφορά σου σχετικά με τον χορό και τι τραγούδι από την ΚΟΡΕΑ
θα διαφωνήσω..
Οι ποιό μεγάλοι θα θυμούνται την τρέλα με τον χορό ΛΑΜΠΑΝΤΑ αλλά
και με το ΜΑΚΑΡΕΝΑ......

Είχαν διάρκεια τουλάχιστον για 2-3 χρόνια και ήταν σε όλον το κόσμο τα
πρώτα χορευτικά πολύ περισσότερο απο το τραγούδι της ΚΟΡΕΑΣ........

Δεν βρίσκω κάτι το περίεργο ή το παράξενο σε αυτό απλά ένας ρυθμός που
αρέσει στον κόσμο....

Ευχαριστώ.

Σχετικά με την χορεομανία να πούμε ότι το metafysiko.gr φιλοξενεί και αυτό ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο. Μπορείτε να το διαβάσετε εδώ. Για όσους ενδιαφέρονται να ψαχτούν περισσότερο με το θέμα προτείνεται το βιβλίο "Μαύρα Υπόγεια Ρεύματα" του Θανάση Βέμπου (όπου και γίνεται εκτενής αναφορά στο φαινόμενο) ή το "Black Death & the Dancing Mania" του J.F.C Hecker για όσους θέλουν να έρθουν σε απ' ευθείας επαφή με την πηγή.


Από κει και πέρα τώρα, σε ότι αφορά την επιτυχία και αποδοχή των "παγκόσμιων χορευτικών φαινομένων" (γιατί μόνο ως τέτοια μπορούν να χαρακτηριστούν) Macarena, Gangnam Style και το Harlem Shake, νομίζω ότι όντως θα μπορούσαν να εξεταστούν μέσα από μια ψυχολογική σκοπιά. Από την άλλη πρέπει να παραδεχτούμε πως η διάδοσή τους δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την ύπαρξη του διαδικτύου και του youtube. Ιδιαιτέρως το πιο πρόσφατο του είδους, το Harlem Shake, δεν είναι καν τραγούδι. Πρόκειται για ένα... μουσικοθεατρικό δρώμενο διάρκειας 30 περίπου δευτερολέπτων το οποίο παρουσιάζει τους συμμετέχοντες διαφορετικούς, εκκεντρικούς και έξαλλους. Ποιος ξέρει, ίσως αυτά τα δευτερόλεπτα να αποτελούν την ανάγκη που έχει ο κόσμος για απόδραση από τον καθωσπρεπισμό και το "νορμάλ". Ενδιαφέροντες οι κοινοί τόποι με την περίπτωση της Χορεομανίας, αν και η σύνδεσή τους ολίγον τι ριψοκινδυνευμένη!

Ο μιμητισμός μπορει να λάβει πολύ μεγάλες διαστάσεις και είναι χαρακτηριστικό το πόσο επιρρεπής είναι ο άνθρωπος σε μαζικές εκδηλώσεις. Εκεί που το εγώ με τα όρια και τους τυχόν φραγμούς πο υ το συνοδεύουν χάνεται στο πλήθος και απελευθερώνει καταπιεσμένα συναισθήματα..

Φίλοι μου καλησπέρα σας.

Θα μου επιτρέψετε να κάνω ένα προχώρημα στην σκέψη μου και αναφέρω
πως δεν υπάρχει κάτι παράξενο με τους χορούς......
Στην προηγούμενη απάντησή μου ήδη είχα αναφέρει 2 χορούς που είχαν
γίνει μεγαλύτερη επιτυχία απο αυτά που ήδη έχουν αναφερθεί...

Αλλά θα αναφέρω και ποιό παλαιούς χορούς....
ΦΟΞ ΤΡΟΤ χρονολογείται το 1914, Βιεννέζικο Βαλς γεννήθηκε τον 13ο
αιώνα στη Βιέννη, το Τανγκό παιζόντουσαν από μετανάστες στο Μπουένος
Άιρες και το Μοντεβιδέο ,το τουίστ, υπήρξε ουσιαστικά το πρώτο rock n roll
χορευτικό στυλ.
Προήλθε από το ομώνυμο τραγούδι The Twist, που κυκλοφόρησε ο Τσάμπι
Τσέκερ.....
Να γράψω για τον πυρρίχιος χορό για τις Μαινάδες ???
Με αυτά που αναφέρω είναι να αποδείξω πως δεν υπαρχει κάτι το παράξενο
σε όλα αυτά....
Ο χορός (βλέπε και μουσική = δόνηση ) ήταν και είναι μέσω όχι μόνο
ψυχικής ανάτασης αλλά και ευχαρίστησης για τον άνθρωπο.....
Η μουσική τραγούδι χορός συμμετέχουν άμεσα σε θρησκευτικά δρώμενα....

Ευχαριστώ.

Το θέμα του macabre dance είναι ενδιαφέρον, ούτε καν το είχα ακούσει.
Το σημερινό harlem shake είναι απλώς μια άλλη μόδα που απλώς οφείλεται στον μιμιτισμό και στο ίντερνετ. Και άλλες μόδες που δεν είχαν σχέση με το χορό άλλωστε έχουν περάσει, από τα flash mobs έως και το planking (όπου είχαμε και ένα θύμα και suspended γιατρούς). Αλλά ίσως και τα internet memes σήμερα και ο χορός στο παρελθόν (τότε που δεν είχαν ίντερνετ ή πολλούς άλλους τρόπους έκφρασης) να ήταν ένας τρόπος διαφυγής από την πραγματικότητα.

ό,τιδήποτε κάνουν πολλοί μαζικά, κάνοντάς το υλοποιούν την ίδια Ιδέα, κοινό μεταξύ τους αρχετυπικό νοητικό "πρόγραμμα". αυτό είναι ένα είδος καταληψίας όλων. καταλαμβάνονται απο αυτό. αυτή η καταληψία μπορεί να είναι θετική, ουδέτερη ή αρνητική. αναλόγως του τι κανουν.