Η Αραουκανική Γλώσσα
Σύμφωνα με τα όσα παραδόθηκαν στον Λόνκο Κιλαπάν από τον δάσκαλο και προκάτοχό του Επεουτουβε Κανίο, όταν οι Έλληνες άποικοι έφτασαν από την Δύση, βρέθηκαν μπροστά στο δίλημμα να προσπαθήσουν να διδάξουν την γλώσσα τους στους ιθαγενείς με τους οποίους ήρθαν σε επιμιξία ή να μάθουν οι ίδιοι την ομιλούμενη γλώσσα εκείνης της χώρας, την μάπου-ντούγκου (mapudugu), έκλιναν κυρίως προς την δεύτερη επιλογή, αλλά εφαρμόζοντας τους γραμματικούς κανόνες της δικής τους γλώσσας. Ταυτόχρονα δίδαξαν στους ντόπιους τις βασικές λέξεις της γλώσσας τους όπως Ζευς ή Ζαν (Ζεν), Γαία (Γούε) κτλ. Επίσης, πολλά τοπωνυμία που διατηρούνται ακόμη και σήμερα σε βουνά, ποταμιά, νησιά, χωριά και περιοχές της Χιλής, είναι ελληνικής προέλευσης, όπως Άνδεις (=αυτές που ευχαριστούν, που τέρπουν, από το ρήμα ανδάνω). Αιμόν (=αίμων, αιματώδης). Κορίκο (=Κώρυκος), Κίδο (=Κύδος), Ακουίλεο (= Αχιλλεύς) κ.α.
Η Αραουκανική Γλώσσα διαθέτει τόσο πλούσιο λεξιλόγιο που υπερβαίνει πολλές από τις λεγόμενες Σύγχρονες Γλώσσες. Βασιζόμενος σε μια αρχική εκτίμηση και τονίζοντας το γεγονός ότι η Αραουκανική δεν ήταν γραπτή γλώσσα ο Λόνκο Κιλαπάν βεβαιώνει ότι ένα 20% τουλάχιστον του λεξιλογίου που διατηρείται ακόμα και σήμερα εν χρήσει είναι ελληνικά.
Ορισμένες λέξεις διατηρούνται αυτούσιες και άλλες έχουν παραφθαρεί με την πάροδο τόσων χρόνων και πολλές ακολουθώντας τον γραμματικό κανόνα της συναίρεσης, ο οποίος υπάρχει και στις δύο γλώσσες έχουν συντμηθεί και δεν είναι εύκολα αναγνωρίσιμες.
Όταν αναφέρονται στη γη ως τόπο, χώμα, χρησιμοποιούν την λέξη μάπου (mapu), όταν όμως αναφέρονται στην Γη αυτή καθαυτή, ως γήινη σφαίρα, ως θηλυκή ζώσα οντότητα, χρησιμοποιούν λέξη Γούε (Gue) δηλαδή Γαία.
Χαρακτηριστική είναι η σχέση των Αραουκανών με το φως, αφού σύμφωνα με αυτό “ζουν, κινούνται και υπάρχουν". Σε όλες τις σύγχρονες “πολιτισμένες” γλώσσες χρησιμοποιείται συνήθως η ίδια λέξη για να δηλωθούν περιφραστικά τα διάφορα “είδη” φωτός.
Στα Αραουκανικά, όμως, το κάθε φως δηλώνεται με το δικό του ξεχωριστό όνομα· έτσι οι Αραουκανοί λένε:
• το φως γενικά πελόν (pelon)
• το φως της αυγής ελλαμπούν (ellabun)
• το φως της εσπέρας γιαντού (guiantu)
• το φως του ήλιου αϊπίν (aipin)
• το φως της σελήνης άλε (ale)
• το φως των άστρων αϊρκούν (airkun), κ.λ.π.
Είναι πραγματικά εκπληκτική αυτή η ποικιλία, τη στιγμή που δεν χρησιμοποιείται η ίδια ρίζα για να δηλώσει τα διάφορα είδη φωτός. Στα Ελληνικά υπάρχει κάτι αντίστοιχο, οφείλουμε να παρατηρήσουμε όμως ότι οι λέξεις είναι σύνθετες, τουλάχιστον αυτές που είναι γνωστές και χρησιμοποιούνται σήμερα, έτσι:
• το φως της αυγής το λέμε λυκαυγές
• τα φως της εσπέρας λυκόφως και μούχρωμα
•το φως του Ηλίου με μια λέξη ηλιόφως
•το φως της Σελήνης σεληνόφως και φεγγαρόφωτο, κτλ.
Οι Αραουκανοί έχουν διαφορετικές λέξεις για να δηλώσουν το κύμα της θάλασσας και το κύμα του ποταμού, τα καρποφόρα και τα μη καρποφόρα δέντρα· έχουν όνομα για κάθε μετάλλευμα, για κάθε άστρο, για την ψυχή και το πνεύμα· έχουν λέξεις για αφηρημένες έννοιες όπως κιγνέουεν που σημαίνει ενότης κτλ.
Gne-chen (Γνε-τσεν) είναι ο Δημιουργός στα Αραουκανικά, “ο Γενέ-τωρ του κόσμου” Από το πρώτο συνθετικό της λέξης δηλώνεται ξεκάθαρα η ελληνική προέλευση του ονόματος.
συνεχίζεται..
|