Η προπαγάνδα υπάρχει απο αρχαιοτάτων χρόνων πριν την χρήση ΜΜΕ. Να θυμήσω πχ την κλασσική προσφώνηση του Κάτωνα Carthago delenda est. Ή μήπως την συστηματική προπαγάνδα των Αθηναίων πολιτικών για να ξεκινήσει η Σικελική εκστρατεία; Μήπως την ομιλία του Πάπα Ουρβανού Β' που ξεκίνησε τις σταυροφορίες;;
Εκμετάλλευση πάντα υπήρχε γιατί οι πολίτες ουδέποτε είχαν άμυνες και ουδέποτε έδρασαν αυθόρμητα για το συμφέρον τους. Ακόμα και οι επαναστάσεις κουμουνιστικού τύπου ήταν πάντα καθοδηγούμενες απο ξένα κέντρα και ντόπιους διανοούμενους καθοδηγητές. Κανένας δεν θέλει η μάζα να αποκτήσει την συνειδητότητα της δύναμής της. Οι κακοπροαίρετοι φοβούνται ότι θα χάσουν την εξουσία, οι καλοπροαίρετοι φοβούνται απλώς ότι η μάζα θα αυτοκαταρρεύσει απο εσωτερικές συγκρούσεις.
|