Πυθαγόρας ο Σάμιος

[Μιχάλης]

φιλόσοφος, επιστήμονας, μύστης ή και όλα αυτά μαζί, ο πυθαγόρας στέκει ως μια από τις μεγαλύτερες μεγαλοφυϊες που πέρασαν ποτέ όχι μόνο από την ελλάδα, αλλά και από ολόκληρο τον πλανήτη. η προσωπικότητά του περιβάλλεται ακόμα από έναν μύθο, καθώς κυκλοφορούν διάφορες περίεργες ιστορίες για το άτομό του και τη μυστηριώδη σχολή που ίδρυσε στον κρότωνα της σημερινής κάτω ιταλίας.
είναι γνωστή η εμμονή που είχε για τους αριθμούς και την ιερότητά τους, για τη γεωμετρία και παροιμιώδης η αποστροφή του για τα κουκιά.

[Giorgos]

κουκια; οπως λεμε φασολια κουκια η ενοεις κατι αλο;

[Μιχάλης]

φίλε γιώργο, έχω διαβάσει μια παράδοση (ελπίζω να μην είναι από τις γνωστές υπερβολές των ερευνητών), που λέει πως ο πυθαγόρας αποστρεφόταν τα κουκιά (όπως λέμε φασόλια κουκιά ή κυάμους στο αρχαιότερο) και μάλιστα υποτίθεται ότι τον συνέλαβαν οι διώκτες του σε ένα χωράφι με κουκιά... όποιος γνωρίζει μπορεί να με διαφωτίσει κι εμένα, πάντως δε νομίζω πως πρέπει να σταθούμε μόνο σε αυτή την ιστορία για το μέγιστο αυτό έλληνα.

[Drymonia]

είχαμε γράψει για το θέμα αυτό στη νηστεία. η πρώτη ερμηνεία ήταν ότι όντως ο πυθαγόρας γνώριζε την ασθένεια της κυάμωσης. υπάρχει και άλλη, μεταφορική, άποψη. την εποχή εκείνη ψήφιζαν δια λευκών και μελανών κυάμων, και λέγεται ότι ίσως με αυτή του τη ρήση ο πυθαγόρας να ήθελε να αποτρέψει τους μαθητές του από τις πολιτικές διαμάχες και ψηφοφορίες. υπάρχουν και άλλες ερμηνείες... αλλά δεν έχω το βιβλίο μαζί μου.

[Polideukis]

"Οι Πυθαγόρειοι απέφευγαν όλα σχεδόν τα όσπρια. Ο Πυθαγόρας δίδασκε ότι τα κουκιά έπρεπε να αποφεύγονται γιατί, σύμφωνα με την προσωπική του εμπειρία, είχε παρατηρήσει ότι παρεμβαίνουν στην καθαρή σκέψη και στα προφητικά οράματα που έρχονται ορισμένες φορές κατά την αυτοσυγκέντρωση και τα όνειρα".
John Stromeier & Peter Westbrook, "Πυθαγόρας: η ζωή και η διδασκαλία του", εκδόσεις Αρχέτυπο, σ. 86

Γενικά πάντως απ' όσο ξέρω, τα όσπρια είναι τροφές που δεν χωνεύονται εύκολα. Οι Πυθαγόρειοι πρόσεχαν πολύ τη διατροφή τους και ήταν αποκλειστικά χορτοφάγοι. Το ήθος τους γενικά ήταν αξιοθαύμαστο και η διδασκαλία του Πυθαγόρα αρκετά χρήσιμη ως προς την ηθική κυρίως. Τα "χρυσά έπη" θα μπορούσαν να αποτελούν ένα συνοπτικό και περιεκτικό οδηγό για την κατάκτηση της ευδαιμονίας και της γαλήνης. Έχουν επίσης πολύ ενδιαφέρον οι διάφορες ιστορίες που διασώζονται, πολλές φορές αναφέρονται σε θαύματα ή τη σχέση του Πυθαγόρα με το θείο.

[Drymonia]

ενδιαφέρον έχει ο μύθος που συνδέει τον πυθαγόρα με τους υπερβορείους, τη φυλή που επισκεπτόταν και ο απόλλωνας [υπερβόρειος απόλλων, αλλά και ο ναός του επικούρειου απόλλωνα που είναι ο μόνος ναός που έχει προσανατολισμό πάντα στον βορρά..] για 6 μήνες όπου τη θέση του στο μαντείο των δελφών έπαιρνε ο διόνυσος. επίσης, οι υπερβόρειοι έχουν σχέση και με την εταιρία της θούλης και τον σαμανισμό.
ο πυθαγόρας ελέγετο ότι ήταν μαθητής του άβαρι (α+βάρος), ιερέα των υπερβορείων που μπορούσε να πετάει με ένα ακόντιο που του χάρισε ο απόλλωνας. ο δε πυθαγόρας επίσης αναφέρεται ότι μπορούσε να βρίσκεται σε διαφορετικά σημεία ταυτόχρονα, και αν θυμάμαι καλά είχα ακούσει ότι και την ωρα του θανάτου του, ελέγετο ότι ενεφανίσθη αλλού.. επίσης, λέγεται ότι ο ένας του μηρός ήταν χρυσός..
όλα αυτά είναι μύθοι που μας επισημαίνουν την άμεση σχέση του πυθαγόρα με τον αποκρυφισμό...

[LuX]

Ο Πυθαγόρας (585 - 500 π.Χ.) γεννήθηκε στη Σάμο, αλλά έζησε και έδρασε στον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας. Το όνομα Πυθαγόρας του το έδωσαν οι γονείς του προς τιμήν της Πυθίας που προφήτευσε την γέννηση του. Ο Πυθαγόρας είναι ένας από τους μεγαλύτερους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους και ιδρυτής της Πυθαγόρειας σχολής. Η σχολή των Πυθαγορείων εμφανίζεται συγκροτημένη μέσα στις πόλεις της Μεγάλης Ελλάδος ως κίνημα πολιτικό και θρησκευτικό. Η φιλοσοφία μετακινείται από την περιοχή της Ιωνίας στην Κάτω Ιταλία, όπου ήκμαζαν οι ελληνικές πόλεις. Ο Κρότωνας, αριστοκρατική πόλη της Μεγάλης Ελλάδος, έγινε το ορμητήριο του "Θιάσου" του Πυθαγόρα που επεδίωκε την ηθική και πνευματική αναγέννηση όλων των λαϊκών στρωμάτων, ανδρών και γυναικών.

[Η ΜΥΗΣΗ ΤΟΥ]

Ο Διογένης Λαέρτιος (Βίοι Φιλοσόφων, Βιβλίο Όγδοο) αναφέρει για τον Πυθαγόρα ότι : " Νεαρός ακόμη, παρακινημένος από τη φιλομάθειά του έφυγε από την πατρίδα του για να μυηθεί σε όλες τις Ελληνικές και βαρβαρικές τελετές. Πήγε και στην Αίγυπτο και τότε ο Πολυτάρκης τον σύστησε με επιστολή του στον Άμαση. Έμαθε τέλεια τα Αιγυπτιακά, όπως λέει ο Αντιφών στο "Περί των εν αρετή πρωτευσάντων" και επισκέφτηκε τους Χαλδαίους και τους Μάγους. Κατόπιν στην Κρήτη με τον Επιμενίδη κατέβηκε στο Ιδαίον άντρο, αλλά και στην Αίγυπτο είχε μπει στα άδυτα. Έτσι γνώρισε τα μυστικά για τους θεούς. Στη συνέχεια επέστρεψε στη Σάμο, επειδή όμως βρήκε την πατρίδα του τυραννοκρατούμενη από τον Πολυκράτη, αναχώρησε για τον Κρότωνα της Ιταλίας."
Ο Ηρακλείδης από τον Πόντο, σύμφωνα με τον Διογένη Λαέρτιο, αναφέρει πως ο Πυθαγόρας έλεγε πως κάποτε υπήρξε Αιθαλίδης και ήταν γιος του Ερμή. Ο Ερμής του ζήτησε να διαλέξει ό,τι ήθελε, εκτός από την αθανασία. Ζήτησε λοιπόν, όσο ζει, να θυμάται όσα του έχουν συμβεί. Έτσι μπορούσε να επαναφέρει στη μνήμη του τα πάντα από τις προηγούμενες ζωές του.

[ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ]

Ο Πυθαγόρας είχε πολλούς και πιστούς μαθητές. Κάθε φορά που έμπαιναν στο σπίτι του τους έλεγε να λένε τα εξής. Που έσφαλα; τι έκανα; τι έπρεπε να κάνω και δεν έκανα; Οι μαθητές του επί πέντε χρόνια παρέμεναν σιωπηλοί και άκουγαν μόνο τις ομιλίες του Πυθαγόρα χωρίς ποτέ να βλέπουν τον ίδιο. Μετά το τέλος αυτής της δοκιμασίας, οι μαθητές του, γίνονταν μέλη του σπιτιού του και είχαν δικαίωμα να τον βλέπουν.

[Η ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ]

Ο Πυθαγόρας είναι ο πρώτος που ονόμασε τον εαυτό του "φιλόσοφο" και ο πρώτος που ανακάλυψε τα μουσικά διαστήματα από μία χορδή. Ο Πρόκλος (Νεοπλατωνικός φιλόσοφος 410-485 π.Χ.) λέει πως πρώτος ο Πυθαγόρας ανύψωσε την γεωμετρία σε ελεύθερη επιστήμη, γιατί θεώρησε τις αρχές της από πάνω προς κάτω και όχι με βάση τα υλικά αντικείμενα. Ο Απολλώνιος ο λογιστικός αναφέρει ότι πρόσφερε εκατόμβη, όταν βρήκε ότι το τετράγωνο της υποτείνουσας ορθογωνίου τριγώνου ισούται με το τετράγωνο των δύο άλλων.

[Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ]

Ο Πυθαγόρας πέθανε, σύμφωνα με τον Διογένη Λαέρτιο, καθώς προσπαθούσε να διαφύγει από την καταδίωξη Κροτωνιατών που φοβήθηκαν την εγκαθίδρυση τυραννίας λόγο της μεγάλης δύναμης που είχε αποκτήσει αυτός και οι μαθητές του στην πόλη. Οι Κροτωνιάτες έσφαξαν αυτόν και τους τετρακόσιους μαθητές του αφού πρώτα έκαψαν το σπίτι του Μίλωνα στο οποίο λίγο πριν είχαν συγκεντρωθεί. Ο Δικαίαρχος αναφέρει πως ο Πυθαγόρας πέθανε στο ιερό των Μουσών στο Μεταπόντιο μένοντας σαράντα μέρες νηστικός.

[Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ]

Ο Πυθαγόρας δεν έγραψε κανένα έργο, έτσι το βάρος της διάσωσης της διδασκαλίας του έπεσε στους μαθητές του. Για τους πυθαγόρειους η ουσία των πραγμάτων βρίσκεται στους αριθμούς και στις μαθηματικές σχέσεις. Γνωστή είναι ακόμη η πυθαγόρεια διδασκαλία της "μιμήσεως" κατά την οποία τα αισθητά υπάρχουν κατ' απομίμηση ατελή του τέλειου νοητού κόσμου. Έτσι εισάγεται στην Ελληνική φιλοσοφία η αντίληψη των δύο κόσμων, νοητού και αισθητού που επηρέασε, στη συνέχεια, την θεωρία για τον κόσμο των Ιδεών του Πλάτωνα. Η αληθινή πηγή της σοφίας για τους Πυθαγόρειους είναι η τετρακτύς, δηλαδή οι τέσσερις πρώτοι φυσικοί αριθμοί που θεωρείται ότι συνδέονται μεταξύ τους με διάφορες σχέσεις. Πραγματικά, από αυτούς τους τέσσερις αριθμούς, μπορεί κανείς να κατασκευάσει τις αρμονικές αναλογίες της τέταρτης, της πέμπτης και της ογδόης. Οι αναλογίες αυτές δημιουργούν την αρμονία (το άκουσμα για το ωραίο) που για τους Πυθαγόρειους είχε όχι απλώς γενική σημασία, αλλά κυριολεκτικά κοσμική.

ΚΕΙΜΕΝΑ

Σέξτος, Προς Μαθηματικούς VII, 94-95 (2) …
Οι Πυθαγόρειοι συνηθίζουν άλλοτε να λένε "όλα μοιάζουν με αριθμό" και άλλοτε να παίρνουν έναν όρκο, τον πιο δραστικό από όλους : "όχι, μα εκείνον που μας έδωσε την τετρακτύ, που περιέχει την πηγή και τη ρίζα της αέναης φύσης". Λέγοντας "εκείνον που μας έδωσε" εννοούν τον Πυθαγόρα (γιατί τον θεοποιούσαν) και λέγοντας τετρακτύς εννοούν έναν αριθμό που, συνθεμένος από τους τέσσερις πρώτους αριθμούς, παράγει τον τελειότερο αριθμό, όπως για παράδειγμα το δέκα, γιατί ένα συν δύο συν τρία συν τέσσερα μας κάνει δέκα. Αυτό ο αριθμός είναι η πρώτη τετρακτύς και αποκαλείται "πηγή της αέναης φύσης" επειδή, όπως αυτοί πιστεύουν, ολόκληρος ο κόσμος είναι ρυθμισμένος σύμφωνα με την αρμονία. Η αρμονία είναι ένα σύστημα από τρεις συγχορδίες , την Τετάρτη, την Πέμπτη και την Oγδόη. Οι αναλογίες των τριών συγχορδιών βρίσκονται στους τέσσερις αριθμούς που μόλις αναφέραμε - στο ένα, το δύο, το τρία και το τέσσερα.
Πορφύριος, Πυθαγόρειος βίος.(2) …
ισχυρίζεται (ο Πυθαγόρας) πως η ανθρώπινη ψυχή είναι αθάνατη, έπειτα ότι μπαίνει σε σώματα άλλων ζωικών ειδών και ακόμα ότι κατά διάφορα χρονικά διαστήματα αυτά που έγιναν κάποτε ξανασυμβαίνουν και ότι τίποτα γενικά δεν είναι καινούριο και ότι όλα τα όντα που έχουν ζωή πρέπει να τα θεωρούμε συγγενικά μας.
Πορφύριος, Πυθαγόρειος βίος 42 (2).
Υπήρχε και ένα άλλο είδος συμβόλων, παραδείγματα των οποίων αποτελούν οι φράσεις "μην περνάς τα όρια της ζυγαριάς", δηλαδή μην είσαι πλεονέκτης, "μη σκαλίζεις τη φωτιά με το μαχαίρι", δηλαδή μην ερεθίζεις με αιχμηρές κουβέντες έναν άνθρωπο ήδη εξοργισμένο, "μη μαδάς το στεφάνι", δηλαδή μην παραβαίνεις του νόμους, που είναι τα στεφάνια των πόλεων. Πάλι : "μην τρως την καρδιά σου", δηλαδή μην αφήνεις τις στεναχώριες να σε τυραννούν, "μη στρογγυλοκάθεσαι πάνω στην καθημερινή μερίδα σταριού", δηλαδή μη μένεις άπρακτος, "όταν έχεις ξεκινήσει ένα ταξίδι, μη γυρίζεις πίσω", δηλαδή όταν πεθαίνεις μη γαντζώνεσαι από αυτή τη ζωή.
Ιάμβλιχος, Περί του πυθαγόριου βίου 82. (2)
Όλα τα ακούσματα διαιρούνται σε τρεις κατηγορίες: μερικά σημαίνουν τι είναι ένα πράγμα, άλλα ποίο είναι το άκρο άωτο ενός πράγματος και άλλα τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνει κανείς.
Πορφύριος, Πυθαγόρειος βίος 41(2)
Ο Πυθαγόρας είπε ορισμένα πράγματα με μυστικό και συμβολικό τρόπο, τα περισσότερα από αυτά τα κατέγραψε ο Αριστοτέλης. Έλεγε λ.χ. ότι η θάλασσα είναι το δάκρυ του Κρόνου, ότι η Μεγάλη και η Μικρή Άρκτος είναι τα χέρια της Ρέας, η Πούλια η λύρα των Μουσών, οι πλανήτες τα σκυλιά της Περσεφόνης, επίσης έλεγε ότι ο ήχος που βγάζει ο χαλκός όταν κρούεται είναι η φωνή κάποιου θείου Όντος φυλακισμένη μέσα στον χαλκό.
Αριστοτέλης, αποσ. 191, Αιλιανός, Ποικίλη ιστορία ΙΙ, 26.(2)
… οι Κροτωνιάτες προσαγόρευαν τον Πυθαγόρα "Υπερβόρειο Απόλλωνα". Ο γιος του Νικόμαχου προσθέτει ότι κάποτε τον Πυθαγόρα τον είδαν πολλοί άνθρωποι, την ίδια μέρα και την ίδια ώρα, τόσο στο Μεταπόντιο όσο και στον Κρότωνα. Και στην Ολυμπία, κατά την διάρκεια των αγώνων, σηκώθηκε στο θέατρο και έδειξε στους θεατές ότι ένας μηρός του ήταν χρυσός. Ο ίδιος συγγραφέας αναφέρει ότι, καθώς μια φορά διάβαινε τον ποταμό Κόσα, το ποτάμι τον χαιρέτησε και πολλοί άνθρωποι άκουσαν αυτόν τον χαιρετισμό…. Επίσης αναφέρει ότι ο Πυθαγόρας προείπε στους πυθαγόρειους την επερχόμενη πολιτική αναστάτωση. Γι' αυτό έφυγε για το Μεταπόντιο, χωρίς να τον αντιληφθεί κανένας.
Πορφύριος, Πυθαγόρειος βίος 30 (2)
Ο Εμπεδοκλής μαρτυρεί για τον Πυθαγόρα και λέει: "Και υπήρχε ανάμεσά τους ένας άνθρωπος με άπειρες γνώσεις, αυθεντία ιδιαίτερα στα κάθε λογής σοφά έργα, που είχε αποκτήσει απροσμέτρητο πνευματικό πλούτο, γιατί όποτε επιστράτευε το πνεύμα του σε όλο του το μεγαλείο, έβλεπε εύκολα το καθετί που υπάρχει σε δέκα ή ακόμη και είκοσι γενιές"
ΑΡΘΡΑ
Οι πανάρχαιοι Έλληνες και η σύγχρονη Αστροφυσική
Ελευθέριος Αθην. Κατσαβουνίδης (4)
Η "Αρμονία των σφαιρών" του Πυθαγόρα, που αναφέρεται σε εκπληκτικής αρμονίας ήχο που παράγεται από την κίνηση των πλανητών και των άστρων. Το "Επταδιάστατο Σύμπαν". Οι Πυθαγόρειοι δέχονταν ότι επτά Δυνάμεις - Δαίμονες φρουρούν τη συνοχή του Σύμπαντος και διατηρούν την αιώνια μονιμότητά του. Για τον λόγο αυτόν η επτάδα ονομαζόταν "Φυλακίτις", όντας προστατευτικής φύσης. Οι σύγχρονοι αστροφυσικοί δεν μπορούν να εξηγήσουν την πρόσφατη ανακάλυψη ότι το 90% του αστρικού κόσμου είναι αόρατο.
Ο "Μέγας Ενιαυτός" των Ηρακλείτου και Πυθαγόρα της "Κοσμικής Ημέρας" (18.000 περίπου ηλιακά έτη), όπου έχουμε "σύνοδο πλανητών" στο ίδιο ζωδιακό σημείο που κατείχαν κατά την συντέλεση της δημιουργίας και επέρχεται δια πυρός (εκπύρωση) ή δι' ύδατος (κατακλυσμός) καταστροφή μέρους του ζωδιακού πληθυσμού και μετά ακολουθεί η αναγέννηση (Μετακόσμιση).

Δ.

[LuX]

1 + 3 +5 +7 = 16

2 + 4 + 6 + 8 = 20


36

Δ.

[agaliarep]

[Η ΜΥΗΣΗ ΤΟΥ]

Λέγεται ακόμα ότι πήγε και στην Ινδία, και μυήθηκε εκεί στα τελετουργικά των Βραχμάνων, στους ναούς σπηλιές της Ελόρα και της Ελεφάντα. Αυτές οι σπηλιές, απ ότι λέγετε πήγαιναν μέχρι το Θιβέτ, περνώντας, μέσα από κανάλια ανάμεσα από διάφορες μυστηριακές σχολές. Επίσης του είχαν δώσει το όνομα Γιαβαντσάρια ή Γιουναντσάρια, δηλαδή Ίωνας Δάσκαλος και ήταν ο πρώτος μη-Βραχμάνος που έγινε δεκτός στα Ινδικά μυστήρια. Αυτό μπορεί να είναι πιθανό, αν λάβουμε υπ όψιν μας ότι στη σχολή του, στο Κρότωνα, ήταν πολύ Ινδοί.

[LuX]

Κατά μια έννοια το όνομα του προέρχεται από το σανσκριτικό pitta guru > pitha guru > Πυθαγόρας ...

Δ.