Αιγυπτιακό Ιερό στην Νέα Μάρκη

[agaliarep]

Δεκαεννέα αιώνες πέρασαν από τότε που τα εντυπωσιακά αγάλματα του αιγυπτιακού ιερού της Μπρεξίζας (στην περιοχή που άλλοτε βρισκόταν η αμερικανική βάση της Νέας Μάκρης) έστεκαν κάτω από τον αττικό ουρανό. Σήμερα η αρχαιολογική σκαπάνη τα φέρνει και πάλι στο φως. Και αποκαλύπτει παράλληλα το ρωμαϊκής εποχής αιγυπτιακό ιερό στο οποίο ανήκαν, και το οποίο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ίδρυσε ο Ηρώδης ο Αττικός. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα αιγυπτιακά ιερά στην Ελλάδα, που καλύπτει έκταση τεσσάρων στρεμμάτων και βρίσκεται σε απόσταση 1.500 μ. από τον Τύμβο των Μαραθωνομάχων. Στον δε περίβολό του έκρυβε πέντε αγάλματα ύψους άνω του 1,80 μ. Μία Σφίγγα και ένα γλυπτό ανδρός με αιγυπτιακό ένδυμα, που πιθανότατα απεικονίζουν τον ευνοούμενο του αυτοκράτορα Αδριανού, Αντίνοο και ένα ακόμη άγαλμα ανδρός με μακρύ ένδυμα (όλα, εικάζεται, με αναθηματικό χαρακτήρα).

Εντυπωσιακότερα όμως είναι τα δύο αγάλματα της θεάς Ίσιδος. Το ένα απεικονίζει τη θεά, που ταυτιζόταν με την Δήμητρα και την Αφροδίτη, με μακρύ χιτώνα και «βασίλειον», διάδημα δηλαδή με κέρατα, φτερά και τον ηλιακό δίσκο. Στο δεύτερο η Ίσις φέρει φίδι στο κεφάλι. Ανάμεσα στα ξεχωριστά ευρήματα συγκαταλέγονται μεγάλα λυχνάρια (διαμέτρου 30 εκ.) με ανάγλυφες μορφές Ίσιδος και Σαράπιδος.

Μοναδικό ως προς την αρχιτεκτονική του το ιερό σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση. Αφιερωμένο στην Ίσιδα - πιθανόν και σε άλλες αιγυπτιακές θεότητες - συνέχιζε την παράδοση λατρείας της θεάς που είχε μεταφερθεί στον Πειραιά ήδη από το 333/2 π.Χ. Αναπτύσσεται δε γύρω από ορθογώνια βαθμιδωτή κατασκευή, που αποτελεί το κέντρο του ιερού και είχε αποκαλυφθεί σε ανασκαφή της δεκαετίας του '60.

Ένα άνδηρο με ιωνικούς κίονες (βρέθηκαν μέρη τους) αποτελούσε την πρώτη ζώνη, ακολουθούσε ένας διάδρομος (πιθανόν στεγασμένος), ενώ τετράγωνα δωμάτια βρίσκονταν στον εξωτερικό δακτύλιο του ιερού. Από εκεί ξεκινούσαν πλακόστρωτες πομπικές οδοί, που κατέληγαν στα τέσσερα μνημειακά και πλαισιωμένα με αγάλματα πρόπυλα του περιβόλου (ένα σε κάθε σημείο του ορίζοντα).

«Δεν μπορούμε να ξέρουμε με βεβαιότητα ούτε ποια ήταν η χρήση του κάθε χώρου, ούτε ποιες άλλες θεότητες λατρεύονταν στο ιερό εκτός από την Ίσιδα, καθώς δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί η ανασκαφή», εξηγεί στα «ΝΕΑ» η υπεύθυνη της ανασκαφής, αρχαιολόγος της Β' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Ιφιγένεια Δεκουλάκου.

«Μπορούμε να πούμε όμως πως ιδρύθηκε από τον σοφιστή, ρήτορα και ευεργέτη, Ηρώδη τον Αττικό, τον 2ο αι. μ.Χ.». Δεν βρέθηκε επιγραφή, αλλά «είναι γνωστό πως ο Ηρώδης καταγόταν από τον Μαραθώνα και είχε ένα αγρόκτημα στην κοιλάδα του Αυλώνα. Το ιερό ιδρύθηκε στην εποχή του. Ποιος άλλος θα μπορούσε να έχει κατασκευάσει ένα τόσο μεγάλο έργο στην περιοχή;».

Πηγή τα νέα on line.
Επιτέλους ο ναός ανοίγει για το κοινό.