Το forum του μεταφυσικού  

Επιστροφή   Το forum του μεταφυσικού > Συζητήσεις > Αρχαία Ελλάδα – Ιστορία –Πολιτισμός

 
 
Εργαλεία Θεμάτων Τρόποι εμφάνισης
  #1  
Παλιά 17-03-18, 20:41
Το avatar του χρήστη AVATARGR-1
AVATARGR-1 Ο χρήστης AVATARGR-1 δεν είναι συνδεδεμένος
Senior Member
 
Εγγραφή: 31-12-2013
Περιοχή: ΑΘΗΝΑ
Μηνύματα: 2.132
Προεπιλογή Δέντρα ιερά...

Φίλοι μου καλησπέρα σας.

Δέντρα ιερά (τα δέντρα στη λαϊκή παράδοση των Ελλήνων).

Tα Δέντρα, λέει μια παράδοση, «έχουνε ψυχή κι ακούνε και νιώθουνε…
ΓιΆ αυτό, λένε, μια βολά που κοβΆ ένας ένα δέντρο, τΆ άκουγε που βόγγαγε
κάθε τσεκουριά που το βάραγε.
Και το παράτησΆ ο άνθρωπος και το ΅βανε στα πόδια.».
H αφήγηση, που με πλήθος παραλλαγές συναντιέται σχεδόν σε όλους τους
λαούς και εποχές, δεν αποσκοπεί μόνο να συνετίζει όσο, κυρίως, να μεταφέρει
το αρχέγονο δέος και τον επιβαλλόμενο σεβασμό προς ένα ξεχωριστό πλάσμα της φύσης.

H ιδέα ότι το δέντρο ανήκει στην αμφίβολη και υποβλητική σφαίρα ύπαρξης
ανάμεσα στον κόσμο των εμψύχων και στο φυτικό κόσμο, είναι παλαιότατη.
Hταν ήδη αρχαία όταν, στις αρχές του 3ου αι. π.X., ο Καλλιμάχος έγραφε τον
Yμνο στη θεά Δήμητρα....
«Tις μοι καλά δένδρεα κόπτει;» ρωτά η θεά
ποιος είναι ο βέβηλος που κόβει την ιερή βελανιδιά της;
Hταν ο Eρυσίχθων, που είχε μπει το ιερό άλσος της, όπου υπήρχαν
«πίτυς, μεγάλαι πτελέαι και όχναι» – πεύκα, φτελιές μεγάλες και αχλαδιές.
Στα χτυπήματα του τσεκουριού η βελανιδιά, δέντρο πελώριο με κορμό
δεκαπέντε οργιές χοντρό, αναστέναξε κι από την πληγή έτρεξε αίμα·
και η νύμφη που ζούσε μέσα του, πεθαίνοντας μαζί του, προέβλεψε την
τιμωρία του ιερόσυλου Ερυσίχθονα, που ήταν να δέρνεται ακατάπαυστα από αιώνια πείνα.

Η ανάθεση δένδρων και αλσυλλίων ή δασών σε ιερά αποτελεί έμμεση πρόνοια
για την προστασία τους από την αλόγιστη ξύλευση.
Η σύνδεση των δέντρων με θεούς, ημίθεους και νύμφες απηχεί αυτήν την
πρόνοια, τον σεβασμό και την αγάπη προς τα δέντρα, που, βουβά καθώς είναι,
δεν μπορούν να υπερασπιστούν την ύπαρξή τους.
Τα δέντρα που ανήκαν σε ιερά από την αρχαιότητα, εκκλησιαστικά και
μοναστηριακά δέντρα στα χριστιανικά χρόνια, προστατεύονταν από την κοπή και την κακοποίηση.
Oι παραδόσεις τονίζουν εμφατικά την τιμωρία των βέβηλων.

Δέντρα στοιχειωμένα.

Kάθε που γίνεται λόγος για δέντρα με ψυχή ο νους πάει στη «Βασιλική δρυ»
του Παπαδιαμάντη
, στο «…περικαλλές δένδρον, μεμονωμένον, πελώριον… την
άνασσα του δρυμού, δέσποινα αγρίας καλλονής, βασίλισσαν της δρόσου…», με
την «κορυφήν της βαθύκομον ως στέμμα παρθενικόν, διάδημα θείον», αυτό
που στο εναργές όνειρό του το είδε ο Σκιαθίτης ως γυναίκα, «κόρη ερατεινή,
Αμαδρυάδα» ενσαρκωμένη στην πελώρια βελανιδιά.
O αφανισμός του δέντρου από τον «σχωρεμένο το Βαργένη, που δεν είχε
κάμει νισάφι με το τσεκούρι του, όλο θεόρατα δέντρα, τόσα σημαδιακά πράματα…»
είχε σαν αποτέλεσμα «σαν το ΅κοψε κι ύστερα, δεν είδε χαΐρι και προκοπή.
Αρρώστησε, και σε λίγες μέρες πέθανε.
Το Μεγάλο Δέντρο ήτον στοιχειωμένο.».

O Ν. Γ. Πολίτης διασώζει ανάλογη παράδοση για τη νεράιδα της ιτιάς, από την Αλωνίσταινα Μαντινείας:
«Στης Μηλιάς τον κάμπο, στΆ αμπέλια κοντά στην Τουρκόβρυση, ήτανε νια ετιά.
Ο συχωρεμένος ο Δημητράς… ανέβηκΆ ένα μεσημέρι να κόψει κλάρες…
Hτανε μοναχός, κι έκοψε δυο τρεις κλάρες, ακούει και σειέται η ετιά και σκούζει,
«Ωχ! Εγώ ΅μαι, η ετιά.
Γιατί με κόβεις;
Βάνε στη στιγμή τούς κλώνους στη θέση τους».
Ο άνθρωπος που άκουσε το δέντρο να μιλάει, εκατέβηκε λιγοθυμισμένος.
Σε τρεις μέρες επέθανε…»
(Παραδόσεις, τ. Α΄, 1904, σ. 178-9, αρ. 326).

«Τα μεγάλα και παλαιά δέντρα είναι στοιχειωμένα, και οι άνθρωποι
αποφεύγουν να κάθωνται πολλήν ώρα αποκάτω σΆ αυτά, ή να κοιμώνται στον
ήσκιο των, για να μην πάθουν.
Και όταν κόβουν κανένα απΆ αυτά οι ξυλοκόποι και το ιδούν πως γέρνει να
πέσει, πέφτουν μπρούμυτα καταγής και δε βγάνουν μιλιά, για να μην τους
εννοήσει η ψυχή του δέντρου, όταν θα βγαίνει, πως είναι εκεί, και καθώς είναι
αγαναχτισμένη τους λαβώσει.
Και στον κορμό στη μέση όταν κόβουν βάνουν μια πέτρα για να εμποδιστεί να
μην έβγει με ορμή η ψυχή του δέντρου.
Τι αλλιώς θα τους κάμει κακό και θα τους κοψομεσιάσει…»
(ό.π., σ. 177-178, αρ. 324).

Yπήρχε επίσης η δοξασία ότι όποιος φυτέψει στοιχειωμένο δέντρο θα πεθάνει:

«Πολλά δέντρα θεριακωμένα και μοναχικά είναι στοιχειωμένα, και τα φυλάνε
το καθένα το στοιχειό του, γιΆ αυτό κανείς δεν κοττάει να τα πειράξει.
Και γνωρίζεται εύκολα ποιο δέντρο στοιχειώνει, γιατί πρόωρα μεγαλώνει και δυναμώνει πολύ.
Oποιος φυτέψει τέτοιο μεγάλο δέντρο θα πεθάνει, γιατί χωρίς άλλο θα τον πνίξει το στοιχειό.».

Tέτοιο δέντρο είναι η καρυδιά, που με τους βαρείς χυμούς που διατρέχουν τις
φλέβες της κάνει -όπως και η συκιά κι η ακακία- ίσκιο βαρύ και ανθυγιεινό.

Tη βαραίνει, λέει, κατάρα, γιατί «… μαθές, σαν κρεμάσανε τον Χριστό ο Ιούδας
ένιωσε τι πράμα είχε καμωμένο και δεν τΆ άντεξε η καρδιά του.
Είδε και απόειδε, λέει, και πήε να κρεμαστεί.
Δω-κει, δω-κει βρίσκει μια γερή καρυδιά και δένει το σκοινί και κρεμιέται.
ΚιΆ από τότενες, λένε, η καρυδιά έχει ήσκιον βαρύ.»
Αλλά και τη συκιά «…τηνε καταράστηκε κι ο Χριστός ο ίδιος…
Μια βουλά ο Χριστός πάγαινε στη στράτα με τους μαθητές του.
Δεν είχανε κουμάντο (φαγητό μαζί τους).
Πείναε ο Χριστός και ζύγωσε σε μια συκιά να φάει κάνα σύκο.
Τηράει δω, τηράει κει ολόυρα το δέντρο, μα δε βρίσκει σύκο πουθενά.
Και τότενες, λέει, την καταράστη, κι η συκιά ξεράθηκε.
Κι από τότενες, λέει, ο ήσκιος της συκιάς είναι βαρύς κι άμα πας να γύρεις ΅πο
κάτου σε πιάνει το κεφάλι.».

Συνεχίζεται.

Ευχαριστώ.
__________________
ΑΝ ΝΙΩΣΕΙΣ ΤΗΝ ΣΚΙΑ ΣΟΥ ΝΑ ΦΕΥΓΕΙ ΜΗΝ ΓΥΡΙΣΕΙΣ ΠΙΣΩ ΝΑ ΤΗΝ ΚΟΙΤΑΞΕΙΣ....
Το αληθινό νόημα της φώτισης είναι να κοιτάς όλη τη σκοτεινιά με φωτεινά μάτια [Καζαντζάκης Νίκος]
Απάντηση με παράθεση
 

Εργαλεία Θεμάτων
Τρόποι εμφάνισης

Δικαιώματα - Επιλογές
Δεν μπορείτε να προσθέσετε νέα threads
Δε μπορείτε να απαντήσετε
Δεν μπορείτε να προσθέσετε συνημμένα
Δεν μπορείτε
BB code είναι σε λειτουργία
Τα Smilies είναι σε λειτουργία
Ο κώδικας [IMG] είναι σε λειτουργία
Ο κώδικας HTML είναι εκτός λειτουργίας



Όλες οι ώρες είναι GMT +2. Η ώρα τώρα είναι 20:29.


Forum engine powered by : vBulletin Version 3.8.4
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.