Όλα ξεκίνησαν στις 18 Φεβρουαρίου του 1826, όταν ο Κοραής, ο πνευματικός ηγέτης της ελληνικής επανάστασης, στο αποκαλυπτικό του σύγγραμμα με τίτλο: «ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΕΝ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΟΙΣ Αγίου ΦΩΤΟΣ», κατήγ*γειλε με απαράμιλλο θάρρος και ιστορική επίγνωση την πλαστότητα του θαύματος.
Στο σύγγραμμά του αυτό, εξηγεί ότι το ετήσιο θαύμα της Ιερουσαλήμ: «Ξεκίνησε τον ένατο αιώνα… στα χέρια Δυτικών μοναχών… πέρασε στα χέρια των Ανατολικών την δωδεκάτην εκατονταετηρίδα… και έπραξαν βέβαια (πάλιν το λέγω) κακά υιοθετώντας το θαύμα των Δυτικών… διότι έπραξαν ό,τι θα έπραττε και κάθε άλλος κοσμικός, όστις κληρονομών πλούσιον εργαστήριον, δεν το κλείει αλλά απεναντίας φροντίζει και τις πραμάτειες ν’ αυξήσει και τους αγοραστές να πολλαπλασιάσει». [ΑΤΑΚΤΑ, Περί του εν Ιεροσολύμοις αγίου φωτός.]” η αληθής θρησκεία όχι μόνο δεν διασφαλίζεται με την απάτην αλλά και τρέχει μέγαν κίνδυνον να καταφρονηθεί παντάπασι και να συναριθμηθεί με τας ψευδείς θρησκείας όπότε μεταχειρίζεται αυτά εκείνα μέσα- (δηλαδή όταν χρησιμοποιεί απάτες)…”
Οι κατηγορίες του Κοραή ήταν βαρύτατες: «Απ’ τα πολλά ταύτα της αισχροκέρδειας θαύματα, εχρημάτισε και η κατ’ έτος φανέρωση του λεγομένου αγίου φωτός, εις τον τάφον του Χριστού… Έπρεπε όμως (οι Έλληνες) να αναρωτηθούν, από πότε ήρχισαν να ονομάζουν και να πιστεύουν (σ’ αυτό) το Άγιον φως; (Απαντά ο ίδιος) Από τότε που η παιδεία αφήκε ολόκληρο τον λαόν και ακρωτηριασμένη περιορίσθη στις κεφαλές ολίγων σχολαστικών. Αυτή (η θρησκειοκεντρική παιδεία) έφερε μεν το άγιον φως, αλλά και τους Μουσουλμάνους, των οποίων η λοιμική πνοή και αν έμειν’ αμυδρόν τι λείψανο ν παιδείας, το απόσβεσεν ολότελα».
Aδαμάντιος Κοραής:
«Μην πιστεύετε όσα λέγουν περί του αγίου φωτός. Το Άγιον φως είναι πλάσμα ασεβές και αναίσχυντον… πλάσμα Λατίνων μοναχών και φραγκοπατερικών γέννημα… Μηχανουργήματα λαοπλάνων ιερέων το εξ ουρανού ψευδοκαταίβατα φώτα… όνειδος και αίσχος, στρατηγούμενον από θρασυτάτους θαυματοπλάστας… Μοναχοί, θρασύτατοι γόητες, επενόησαν το θαύμα τού αγίου φωτός, δια να ενισχύσουν τον ηλίθιον ζήλον των προσκυνητών». Αποκαλούσε μάλιστα τούς προσκυνητές «στρατεύματα μεθυσμένων προσκυνητών, που δεν αισχύνονται να ονομάζωνται χατζήδες…και αξιοθρήνητοι οι κατ’ έτος τρέχοντες μωροί και πλανημένοι προσκυνηταί τού θαύματος» (Αδαμάντιος Κοραής , «ΑΤΑΚΤΑ: Περί του εν Ιεροσολύμοις Αγίου Φωτός»).
Ο Αδαμάντιος Κοραής μας λέει και πάλι: «’Όπου βλέπεις θρησκείαν μολυσμένην, συμπέρανε, ότι η βαρβαρότης των πιστευόντων είναι ανάλογος του μολυσμού» Και συνεχίζει λέγοντας: «Δοκίμασε να κηρύξης εις τους προσκυνητάς, ότι ματαίως εξοδεύουν τόσα χρήματα, ματαίως κοπιάζουν ταξιδεύοντες μακράν δια θαύμα, δοκίμασε να διδάξης την τόσην απλήν αλήθειαν ταύτην, και θέλεις ιδεί στράτευμα προσκυνητών μεθυσμένων, ή (ώς δέν αισχύνονται να ονομάζωνται) Χατζήδων, στρατηγούμενον απο ολίγους θρασυτάτους γόητας, πνέοντας τον όλεθρον σου, ώς ανατροπέως των καθεστώτων».
Γράφει επίσης ότι : «Το ψευδόθαυμα αυτό το πιστεύουν ολίγοι, ίσως τινές δια μωρίαν και άλλοι δι΄ αισχροκέρδειαν … Ουδέ ο Χρυσόστομος το επίστευεν ή μάλλον ουδέ το εγνώριζε, διότι, άν εις τον καιρόν του εθαυματουργείτο το άγιον φώς, πώς ήτο δυνατόν να λέγη ότι δέν εγίνοντο πλέον θαύματα;»
Αυτά λέει ο Κοραής.
Ποιός; Ο Κοραής κύριοι ο μεγάλος διαφωτιστής του Ελληνισμού και απο τα μεγαλύτερα πνεύματα που έβγαλε ο τόπος.
Επιπλέον ο τοποτηρητής του καθαιρεθαίντως πατριάρχη λέει ότι είναι απλά μια τελετή και όχι θαύμα όπως έλεγε και η επίσημη ιστοσελίδα του πατριαρχείου μέχρι πρόσφατα. Να προστεθεί και η μαρτυρία για τις απάτες με τις εικόνες που δάκρυζαν επι του απατεώνα Ειρηναίου και είναι ξεκάθαρο ότι τα έκανε όλα αυτά για να μην χάσει τα φράγκα.....
