Με την ευκαιρία της έκδοσης του τελευταίου προσωπικού βιβλίου του μέλους της Gateway Team Νικόλαου Κουμαρτζή με τίτλο “Η Ελλάδα του Παραφυσικού”, η εφημερίδα Μακεδονία τον αναζήτησε για να του πάρει συνέντευξη σχετικά με την ακαδημαϊκή Παραψυχολογία στην Ελλάδα. Το metafysiko.gr αναδημοσιεύει το 2σέλιδο αυτό αφιέρωμα, δείχνοντας για ακόμα μία φορά τη διάθεση αρκετών mainstream ΜΜΕ να προβάλλουν το έργο της Ελληνικής Κοινότητας του Μεταφυσικού και των μελών της.

Μηνάς Παπαγεωργίου

Για fullscreen πατήστε εδώ

Η έρευνα της παραψυχολογίας στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1930
Εφημερίδα Μακεδονία | 21 Νοεμβρίου 2009

Ένας νέος άνθρωπος που ξεκινά το διδακτορικό του στο τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ, ο Νίκος Κουμαρτζής, ασχολείται με την έρευνα στον τομέα της παραψυχολογίας. Το υλικό για το βιβλίο του “Η Ελλάδα του Παραφυσικού” το άντλησε από τα αρχεία της δεκαετίας του 1930 και από τη δράση της περίφημης ομάδας του Άγγελου Τανάγρα.

Της Σ. Μαργαριτίδου
smargaritidou@gmail.com

Το βιβλίο κυκλοφορεί σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων και διατίθεται μέσω της ιστοσελίδας Ψ Blog (parapsychology-gr.blogspot.com/) ή με παραγγελίες στο email psi-blog@hotmail.com.

“Υπήρχε μια εποχή στην Ελλάδα όπου πραγματοποιούνταν επιστημονικές έρευνες πάνω στα παραφυσικά φαινόμενα. Όπου μεγάλο μέρος της επιστημονικής αφρόκρεμας αποδεχόταν την ύπαρξή τους. Όπου μαθήματα πειραματικής τηλεπάθειας (και αργότερα ολόκληρη σειρά ψυχικών φαινομένων) διδάσκονταν στο εθνικό πανεπιστήμιο της Ελλάδος.
”Λιγοστοί άνθρωποι γνωρίζουν τα παραπάνω, ενώ τα τελευταία αρχεία που μαρτυρούν μια τέτοια εποχή χάνονται σταδιακά λόγω φθοράς ή αδιαφορίας. Αυτό ακριβώς το κενό καλύπτει η έκδοση του παρόντος βιβλίου, το οποίο στις σελίδες του διασώζει όλα τα σπάνια ντοκουμέντα που απαιτούνται για να μη λησμονηθεί η εν λόγω εποχή, η οποία και δύναται να αποτελέσει τη βάση για την επανάκαμψη της παραψυχολογίας στη χώρα μας.
”Φθαρμένες φωτογραφίες, ξεχασμένες εμπειρίες, λησμονημένες μα άκρως επιστημονικές έρευνες, αδημοσίευτες πληροφορίες, δεδομένα που κινδύνευαν να χαθούν (ωθώντας στη λήθη μία πραγματικότητα τόσο διαφορετική προς τη σημερινή) κρύβονται στις σελίδες του παρόντος συγγράμματος. Δεν νομίζετε πως ήρθε ο καιρός να γνωρίσετε μία Ελλάδα πιο… παραφυσική;”.
Με αυτόν τον τρόπο ο Νικόλαος Κουμαρτζής μας εισαγάγει στην Ελλάδα του παραφυσικού. Πόσο όμως επιστημονικά είναι όλα αυτά;
“Η παραψυχολογία δεν είναι ούτε οι πνευματιστές που παρουσιάζει στην εκπομπή του ο Κώστας Χαρδαβέλας ούτε ο Γιούρι Γκέλερ. Η ακαδημαϊκή παραψυχολογία δεν παρέχει, δυστυχώς, εντυπωσιακά στοιχεία. Ασχολείται με πειράματα και βρίσκεται μεν σε καλό δρόμο ως προς τη διερεύνηση πολλών φαινομένων και κυρίως ως προς την απόδειξή τους, αλλά δεν ‘πουλάει’, για να χρησιμοποιήσω έναν όρο της τηλεόρασης”, απαντά ο κ. Κουμαρτζής.

Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον γύρω από το θέμα της παραψυχολογίας σήμερα;
Ενδιαφέρον πάντα υπήρχε και θα υπάρχει, διότι πολύ απλά ο άνθρωπος είναι ένα αξιοθαύμαστο ον που από τα πρώτα βήματα της ζωής του είναι ικανό να θέτει ερωτήματα τα οποία μέχρι να πεθάνει πιθανότατα δεν θα απαντηθούν. Το ενδιαφέρον του κόσμου είναι ειλικρινές και έμφυτο, το χάνουμε όμως μέσα στη καθημερινότητά μας. Η προβολή του θέματος από μερίδα των ΜΜΕ δεν έχει καμία σχέση με την ακαδημαϊκή παραψυχολογία, η οποία αναζητά επιστημονικές αλήθειες και με τις έρευνές της επηρεάζει το μέλλον της επιστήμης και, κατ’ επέκταση, της ανθρώπινης αντίληψης.

Ποια δεδομένα έχουμε σήμερα για την παραψυχολογική έρευνα στην Ελλάδα;
Καταρχήν, είναι πολύ σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι μιλάμε για την ακαδημαϊκή παραψυχολογία, έναν πολύ αυστηρό επιστημονικό κλάδο που ασχολείται με την έρευνα των παραφυσικών φαινομένων και των άγνωστων δυνατοτήτων της ανθρώπινης συνείδησης. Στη χώρα μας, λοιπόν, ο κλάδος δεν εκπροσωπείται με κάποια έδρα (ή, έστω, διδάσκεται κάποιο μάθημα) σε ελληνικό πανεπιστήμιο, κάτι που δεν ισχύει στο εξωτερικό, όπου υπάρχουν πανεπιστημιακά ιδρύματα με μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα στην παραψυχολογία, όπως συμβαίνει δεκαετίες τώρα με το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και με το νεότερο και πιο δραστήριο Πανεπιστήμιο του Northampton. Επίσης, στην Ελλάδα δεν έχουμε σήμερα κέντρα ή ινστιτούτα ερευνών που να ασχολούνται με παραψυχολογικές έρευνες, όπως συμβαίνει, π.χ. στην Αγγλία με την British Society for Psychical Research (1882-σήμερα), στη Γαλλία με το Institute Metaphysique International κ.ά. Συμβαίνει όμως το εξής οξύμωρο: Παρά την πλήρη απουσία συλλογικής προσπάθειας εντός συνόρων, έλληνες επιστήμονες διαπρέπουν στη διεθνή παραψυχολογική κοινότητα, ευρισκόμενοι πολλές φορές στην πρώτη γραμμή του κλάδου, με σημαντικότατες ανακαλύψεις. Πάρτε, για παράδειγμα, τον dr Mario Varvoglis, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος του Parapsychological Association -ενός διεθνούς ιδρύματος που δέχεται ως μέλη αποκλειστικά επιστήμονες με διδακτορικό τίτλο παραψυχολογίας-, ή τον dr Marios Kittenis, που απέδειξε, με χρήση εγκεφαλογράφων, την τηλεπαθητική επικοινωνία μεταξύ δύο απομακρυσμένων εγκεφάλων. Φυσικά, υπάρχει κι ένας εξαίρετος ακαδημαϊκός σε ελληνικό πανεπιστήμιο, με συμμετοχές σε διεθνή συνέδρια παραψυχολογίας, όμως προτιμώ να κρατήσω την ανωνυμία του, για ευνόητους λόγους.

Τα παραπάνω είναι κάτι νέο για την Ελλάδα;
Σίγουρα όχι, μιας και η λαμπρή περίοδος της ακαδημαϊκής παραψυχολογίας στη χώρα μας ήταν στις αρχές του 20ού αιώνα. Αναφέρομαι στην περίοδο 1923-33, όταν η Ελληνική Εταιρεία Ψυχικών Ερευνών παρουσίαζε αξιοθαύμαστο έργο. Υπό την προεδρία του Άγγελου Τανάγρα (κατά κόσμον, Άγγελου Ευαγγελίδη, αρχίατρου του Πολεμικού Ναυτικού) πραγματοποίησε διεθνή πειράματα, όπως, π.χ., με το γερμανικό Πανεπιστήμιο Tübingen, κατέγραψε πλήθος παραφυσικών εκδηλώσεων στην ελληνική επικράτεια και εισήγαγε μαθήματα πειραματικής τηλεπάθειας -και αργότερα ολόκληρη σειρά ψυχικών φαινομένων- στη διδακτική ύλη του εθνικού πανεπιστημίου Ελλάδος. Και όλα αυτά, ενώ έχαιρε της εκτίμησης της ελληνικής αφρόκρεμας. Αρκεί να αναφέρω πως βασικός χορηγός της εταιρείας ήταν η Αλεξάνδρα Χωρέμη-Μπενάκη (της γνωστής οικογένειας) και πως μέλη της ήταν καθηγητές της πανεπιστημιακής ακαδημίας και του εθνικού πανεπιστημίου, διοικητικά στελέχη της Λαϊκής Τράπεζας και της Εθνικής Τραπέζης, πρόεδροι και επόπτες του Δημόσιου Ψυχιατρίου και του Αρσάκειου Νοσοκομείου κ.ά. Δυστυχώς, η εταιρεία σιγά σιγά έσβησε, μέσα στο ασταθέστατο πολιτικό περιβάλλον της εποχής. Έκτοτε, καμία ισάξια συλλογική ακαδημαϊκή προσπάθεια δεν έχει κάνει την εμφάνισή της, με εξαίρεση ίσως -σε μικρότερη, φυσικά, έκταση- δύο φοιτητικές ομάδες στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, οι ΚΑΠΑ και ΚΑΠΘ, αντίστοιχα, που διοργάνωναν διαλέξεις και ομιλίες σε πανεπιστημιακές αίθουσες την πενταετία 2003-2007.

* Ποιος είναι ο Νικόλαος Κουμαρτζής. Ο Νικόλαος Κουμαρτζής είναι συντονιστικό μέλος της Ελληνικής Κοινότητας του Μεταφυσικού (www.metafysiko.gr) και μέλος της Βρετανικής Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών. Έχει πραγματοποιήσει σπουδές στην Πληροφορική και στις Εκδόσεις στη Θεσσαλονίκη και το Λονδίνο, αντίστοιχα. Σήμερα είναι υποψήφιος διδάκτορας του τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Το δημοσίευμα της Μακεδονία πέρα από το φύλλο της 21ης Νοεμβρίου 2009, μπορείτε να το διαβάσετε και στην ιστοσελίδα της εφημερίδας: http://www.makthes.gr/index.php?name=News&file=article&sid=47357